Α1 Η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού και η επάρκεια τροφίμων: ένα πραγματικό δίλημμα;
O παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί στα 9,8 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050. Η ραγδαία πληθυσμιακή αύξηση σε συνδυασμό με τις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τις εντεινόμενες πιέσεις στη γεωργική γη και τους φυσικούς πόρους υπονομεύουν την ικανότητα του πλανήτη να παρέχει ασφαλή, θρεπτική και επαρκή τροφή σε όλους τους κατοίκους του χωρίς περιορισμούς. Αποτελεί όμως πραγματική αιτία πείνας η αύξηση του πληθυσμού;
Συχνά συζητείται στον δημόσιο διάλογο το αν η παγκόσμια παραγωγή μπορεί να καλύψει τις ανάγκες που προκύπτουν από την αύξηση του πληθυσμού της γης. Ωστόσο, ενώ ο όπως τονίζει ο παγκόσμιος οργανισμός τροφίμων, παράγεται 1.5 φορά περισσότερη τροφή από όση χρειάζεται για να τραφεί ο πληθυσμός τη γης, ένας στους εννέα ανθρώπους στον κόσμο (795 εκατομμύρια) υποσιτίζεται και ένας στους τρεις ανθρώπους στον κόσμο εξακολουθεί να μην έχει πρόσβαση σε επαρκή και υγιεινή διατροφή.
Αυτό καταδεικνύει ότι δεν ευθύνεται η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού για τις ελλείψεις στην τροφή και τα φαινόμενα πείνας, αλλά οι ακραίες ανισότητες στην κατανομή του πλούτου σε συνδυασμό με την εκτεταμένη συγκέντρωση της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων σε έναν περιορισμένο αριθμό παγκόσμιων επιχειρήσεων, όπου ισχυρά εταιρικά συμφέροντα ελέγχουν τους τομείς των τροφίμων και της γεωργίας. Ειδικότερα, ορισμένες μόνο διεθνικές εταιρείες διανομής και αγροβιομηχανικοί όμιλοι διαμορφώνουν ολιγοπώλια στην εμπορία τροφίμων (σιτηρά, καλαμπόκι, σόγια, ηλιέλαιο, κ.ά.) ενώ ελέγχουν την παγκόσμια αγορά αγροεφοδίων (σπόροι, λιπάσματα, φυτοφάρμακα κοκ) δημιουργώντας φραγμούς τόσο στους αγρότες παραγωγούς όσο και στους καταναλωτές, ιδιαίτερα στις χώρες που παρουσιάζουν υψηλή εξάρτηση από την αγορά. Επιπλέον, επιφέρουν αυξήσεις στις τιμές και αυξάνουν τις ανησυχίες για παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια καθώς διακυβεύεται η οικονομική προσιτότητα των τροφίμων για τα άτομα χαμηλού εισοδήματος διευρύνοντας τον φαύλο κύκλο ανισότητας και της φτώχειας.