Δ9 Πόσο ‘πράσινο’ είναι το δίκαιο εμπόριο και πόσο ‘δίκαιη’ η πράσινη ανάπτυξη;
Εικόνα από άρθρο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (https://www.un.org/en/climatechange/science/climate-issues/greenwashing)
Πέρα από την οικολογική/ ‘πράσινη’ διάσταση της παραγωγής και του εμπορίου έχει σημασία η κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική και διατροφική διάστασή τους.
- Συχνά τα προϊόντα δίκαιου εμπορίου όπως ο καφές, το κακάο, η βανίλια, οι μπανάνες κλπ. δεν παράγονται εντός της Ευρώπης ή σε μικρή απόσταση από τον τόπο κατανάλωσής τους. Έρχονται από μακρινές χώρες και η μεταφορά τους -ειδικά η αερομεταφορά- έχει σημαντικές επιπτώσεις στο κλίμα (αυξημένα τροφομίλια και εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα). Παράλληλα όμως, δεν μπορούν να υποτιμηθούν ως προς τη βιωσιμότητα και τη δικαιοσύνη οι θετικές τους επιπτώσεις στο περιβάλλον, την οικονομία, τον πολιτισμό, τα δικαιώματα, την ενδυνάμωση των τοπικών κοινωνιών στις περιοχές στις οποίες παράγονται και η ευρύτερη συμβολή τους στην καταπολέμηση της φτώχειας και της παιδικής εργασίας, σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο.
- Η διατύπωση κριτικών για το δίκαιο και ηθικό εμπόριο εστιάζει στο γεγονός ότι περιλαμβάνει στους κόλπους του, εκτός από ΜΚΟ και συνδικάτα, μεγάλες διεθνείς αλυσίδες και προϊόντα δίκαιου εμπορίου, που εμφανίζονται πλέον ολοένα και περισσότερο και σε ράφια μεγάλων αλυσίδων λιανικού εμπορίου και σούπερ μάρκετ. Η κριτική εστιάζει στο αν τελικά τα σουπερμάρκετ, που αποκομίζουν μεγάλα κέρδη και συμβάλλουν στην αποδυνάμωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και αγροτών, μπορούν να καταστήσουν πιο δίκαιη την εφοδιαστική αλυσίδα.
- Η κριτική στην ‘πράσινη’ βιώσιμη ανάπτυξη θεωρείται πώς χρησιμοποιείται ως άλλοθι κερδοσκοπίας και ότι συνιστά ακόμα ένα πεδίο greenwashing, εφόσον στην πράξη η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), στο πλαίσιο εφαρμογής των στόχων του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη, της Πράσινης Συμφωνίας και της στρατηγικής «από το αγρόκτημα στο πιάτο» δεν εμποδίζει την ανεξέλεγκτη κερδοσκοπία των μεγάλων εταιρικών συμφερόντων ούτε την παραγωγιστική και αγροβιομηχανική λογική.
Category: