Αλληλέγγυες αγορές απευθείας διάθεσης από τους παραγωγούς στις γειτονιές της πόλης

Οι αγορές χωρίς μεσάζοντες (ΑΧΜ) είναι αλληλέγγυα και αυτοοργανωμένα δίκτυα αγοράς που ξεκίνησαν το 2012 και δημιουργήθηκαν υπό την πίεση της  οικονομικής κρίσης (2009/10) με στόχο να παρακάμψουν τα ενδιάμεσα κανάλια διανομής και διάθεσης. Πρόδρομος ήταν το αποκαλούμενο «κίνημα της πατάτας» που ξεκίνησε από την Πιερία ως αντίδραση στις φθηνές εισαγωγές τροφίμων από τρίτες χώρες και στους μεσάζοντες, με συλλογικές παραγγελίες πατάτας που διατίθονταν απευθείας από συνεταιρισμούς παραγωγών στους καταναλωτές. Μετά την ευρεία κοινωνική απήχηση, το «κίνημα της πατάτας» σταδιακά εξαπλώθηκε και έγινε ευρέως γνωστό με τη μορφή άτυπων αυτοοργανωμένων κυριακάτικων αγορών «χωρίς μεσάζοντες», με απευθείας συνεργασία μεταξύ ομάδων καταναλωτών και εγχώριων παραγωγών που διέθεταν την παραγωγή τους σε οργανωμένους ανοικτούς χώρους σε πλατείες και γειτονιές της πόλης και άλλα σημεία πώλησης, συμπεριλαμβάνοντας μια μεγαλύτερη γκάμα προϊόντων (όσπρια, τυροκομικά, ζυμαρικά, βότανα και ξηροί καρποί, κλπ.). Τα δίκτυα αυτά ανέδειξαν ένα εναλλακτικό μοντέλο σχέσεων παραγωγών-καταναλωτών βασισμένο στην αλληλεγγύη και την εθελοντική προσφορά, προστατεύοντας τη μικρής κλίμακας γεωργία/κτηνοτροφία/οικοτεχνία, δίνοντας την ευκαιρία σε ντόπιους παραγωγούς να πουλήσουν τα προϊόντα τους απευθείας στους καταναλωτές σε προσφορότερες τιμές και για τις δύο πλευρές. 

Παρά την επιτυχημένη λειτουργία τους για μια δεκαετία περίπου, τη θεσμοθέτηση των αγορών καταναλωτών στο πλαίσιο νομοθετικής ρύθμισης της λειτουργίας των υπαίθριων εμπορικών δραστηριοτήτων (Ν. 4497/2017), και τη γενικότερη ενθάρρυνση της «απευθείας πώλησης» από τους παραγωγούς στους καταναλωτές, στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΕΕ), οι αγορές αυτές καταργήθηκαν στη συνέχεια, με νόμο που ψηφίστηκε το 2021, στο πλαίσιο αναδιοργάνωσης και εκσυγχρονισμού των υπαίθριων αγορών (Ν.4849/2021). 

βλ. την πρωτοπόρο Εθελοντική ομάδα δράσης Ν.Πιερίας «ο Τόπος μου»

Χωρίς Μεσάζοντες Συνεταιρισμός Γαλατσίου «Παίρνω Αμπάριζα»

Κίνηση Αλληλεγγύης Πατησίων «ΧΩΡΙΣ ΜΕΣΑΖΟΝΤΕΣ» 

Βλέπε βίντεο:

• Συνεταιρισμός Αλληλέγγυας Οικονομίας Καλαμαριάς «Το αγροτικό παντοπωλείο»

ένα παράδειγμα υπαίθριας αγοράς χωρίς μεσάζοντες από το Παρίσι εδώ