Η μεθοδολογία
- τη συνεργασία με εκπαιδευόμενους εκπαιδευτές και συνεργαζόμενους φορείς (Dock, ΠΕΚΕΣ, ΕΕΤΑΑ) για ανταλλαγή γνώσεων και καινοτόμων πρακτικών, μέσα από την ενεργή συμμετοχή τους στον σχεδιασμό και την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού υλικού (συμμετοχικά εργαστήρια)
- την αναγνωρισμένη συμβολή των serious games στην εκπαιδευτική και συμμετοχική προσέγγιση διερεύνησης σύνθετων προκλήσεων βιωσιμότητας μέσω διαδραστικών προσομοιώσεων σεναρίων του πραγματικού κόσμου.
Στόχοι της διαδικασίας πέρα από την εκπαιδευτική διάσταση ήταν:
- να διερευνηθούν μύθοι και πραγματικότητες γύρω από ζητήματα διατροφής και βιωσιμότητας υπό εναλλακτικά πρίσματα και πλασιώσεις,
- να αναλυθούν προβλήματα που αφορούν εφοδιαστικές αλυσίδες ή μοντέλα παραγωγής, διανομής και κατανάλωσης,
- να συγκροτηθεί ένα ανοιχτό πεδίο διαλόγου και κριτικής γύρω από τα ζητήματα των επαναλαμβανόμενων κρίσεων, της αυτάρκειας και της επιβίωσης.
Με αυτόν το τρόπο, η ανοιχτή γνώση που παράχθηκε στοχεύει να διαχυθεί σε ένα ευρύ ακροατήριο, από τον ακαδημαϊκό χώρο έως τους επαγγελματίες, τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, προωθώντας την αξιοποίηση/εφαρμογή των σοβαρών παιχνιδιών σε διάφορα εκπαιδευτικά, πρακτικά και πολιτικά πλαίσια.
Δομή και προδιαγραφές συμμετοχικών εργαστηρίων
Τα συμμετοχικά εργαστήρια διενεργήθηκαν το διάστημα μεταξύ Ιουνίου 2022 και Δεκεμβρίου 2022 και αποτέλεσαν τη βασική διαδικασία δημιουργίας ενός εκπαιδευτικού παιχνιδιού σχετικά με τα δίκτυα Κ.ΑΛ.Ο. και τη διατροφική κυριαρχία και αειφορία, ενώ παράλληλα τροφοδότησαν μέσα από συλλογικό αναστοχασμό τις σχετικές έννοιες που παρουσιάζονται στο Γλωσσάρι. Συμμετείχαν 12-15 άτομα που δραστηριοποιούνται στους τομείς της εκπαίδευσης, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας. Ο στόχος της διαδικασίας αυτής πέραν της ανάπτυξης του τελικού παραδοτέου είναι η περαιτέρω εμβάθυνση στις πτυχές και τις έννοιες του θέματος, καθώς επίσης και η δημιουργία ενός κοινού τόπου αλληλεπίδρασης μεταξύ των εκπαιδευόμενων εκπαιδευτών που μας υπέδειξαν οι συνεργαζόμενοι φορείς (Dock, ΠΕΚΕΣ, ΕΕΤΑΑ).
Προπαρασκευαστικές συναντήσεις με τους συνεργαζόμενους φορείς
3 ημιδομημένες συνεντεύξεις με εκπροσώπους των συνεργαζόμενων φορέων (εκπαιδευτικοί, εργαζόμενοι/νες στην τοπική αυτοδιοίκηση, μέλη συνεταιρισμών). Αυτό μας βοήθησε να ξεκινήσουμε να δημιουργούμε μια κοινή οραματική βάση βασισμένη σε έννοιες που σχετίζονται με την κυριαρχία των τροφίμων, να εξετάσουμε τα εκπαιδευτικά κενά και τις ανάγκες που ήταν πιο σχετικές με τα ενδιαφέροντα κάθε συνεργάτη και να διευκόλυνε την επιλογή των επιπλέον εκπαιδευτών που θα συμμετείχαν ως εκπαιδευτές στα εργαστήρια της 2ης φάσης.
Εργαστήριο εισαγωγής στην μεθοδολογία
Εργαστήριο προσομοίωσης - focus group της μεθοδολογίας που θα εφαρμοστεί στο έργο, με τη συμμετοχή των βασικών εκπροσώπων των τριών ομάδων στόχου (συνολικός αριθμός 6 συμμετεχόντων). Η διαδικασία διαρθρώθηκε σε τρία μέρη: α) συνολική συζήτηση για τις κύριες έννοιες που προέκυψαν κατά τις συνεντεύξεις· β) συνδιαμόρφωση μιας εναλλακτικής φανταστικής αφήγησης εμπνευσμένης από τις έννοιες αυτές· γ) συνδιαμόρφωση φανταστικών ρόλων - χαρακτήρων βασισμένων σε αυτές τις έννοιες ως πείραμα πάνω στην επικοινωνία των αξιών μέσω έμμεσων μορφών.
1ο Συμμετοχικό εργαστήριο Καλοτροφά
Το πρώτο εργαστήριο αποτελούνταν από δύο μέρη: την συλλογική ανασκόπηση και συζήτηση για τις βασικές έννοιες και την συν-δημιουργία ιστοριών σχετικά με την παραγωγή, τη διανομή και την κατανάλωση τροφίμων. Η συζήτηση οργανώθηκε μέσω μιας ακολουθίας καμβάδων που συμπληρώθηκε από τους/τις συντονιστές/ριες, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη νοητικών χαρτών για διαφορετικές ερμηνείες του θέματος, πολιτικές πτυχές, εμπειρίες και εναλλακτικές αφηγήσεις βασισμένες σε υπάρχουσες συνθήκες ή στερεότυπα. Τέλος, οι συμμετέχοντες/χουσες κλήθηκαν να απαντήσουν σε ένα εκτυπωμένο ερωτηματολόγιο για ένα αγαπημένο παιχνίδι, το στοιχείο του παιχνιδιού που τους παρότρυνε να παίξουν και τι έμαθαν παίζοντάς το.
2ο Συμμετοχικό εγαστήριο Καλότροφα
Το δεύτερο εργαστήριο αφορούσε τον συν-σχεδιασμό τριών σεναρίων παιχνιδιού, καθένα εμπνευσμένο από μία από τις τρεις φάσεις του ταξιδιού των τροφίμων (παραγωγή, διανομή, κατανάλωση). Η συνάντηση ξεκίνησε με μια συλλογική ανασκόπηση και παρουσίαση των νοητικών χαρτών (διαγράμματα) των δεδομένων που παράχθηκαν στο πρώτο εργαστήριο. Οι συμμετέχοντες/χουσες συναποφάσισαν για την κύρια φιλοσοφία του παιχνιδιού (συνεργατικό, λογική παιχνιδιού επιβίωσης). Στο δεύτερο μέρος του εργαστηρίου, οι συμμετέχοντες/χουσες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες και εργάστηκαν σε καμβάδες προκειμένου να συν-σχεδιάσουν ένα περιβάλλον παιχνιδιού μέσω μιας κεντρικής αφήγησης, ενός σχεδίου/χάρτη του φανταστικού κόσμου, των βασικών ρόλων, των σχέσεων, των κινήσεων των παικτών, των κανόνων και των στοιχείων του παιχνιδιού.
Ενδιάμεσες διαδικτυακές συναντήσεις ανατροφοδότησης
Διαδικτυακές ενδιάμεσες συναντήσεις ανατροφοδότησης σε τρεις συνεδρίες, με κάθε μία να αναφέρεται σε ένα από τα σενάρια που αναπτύχθηκαν στο δεύτερο εργαστήριο. Οι συμμετέχοντες/χουσες εξοικειώθηκαν με το ψηφιακό περιβάλλον του Miro, όπου παρουσιάστηκε η ανάλυση και σύνθεση των συλλεχθέντων δεδομένων και εμπλούτησαν περαιτέρω κάθε ιδέα.
3ο Συμμετοχικό εργαστήριο Καλότροφα
Το τρίτο εργαστήριο αφορούσε τον έλεγχο και δοκιμή του πρώτου πρωτότυπου. Ένα δοκιμαστικό επιτραπέζιο παιχνίδι κατασκευάστηκε από την ερευνητική ομάδα χρησιμοποιώντας εκτυπωμένα υλικά όπως κάρτες, συμβολικά χρήματα, στοιχεία 3D εκτύπωσης, γρίφοι, συγκεκριμένοι κανόνες και ένα μικρό θεατρικό παιχνίδι. Η διαδικασία χωρίστηκε επίσης σε δύο μέρη. Το πρώτο αναφερόταν στην δοκιμή του παιχνιδιού και το δεύτερο σε μια συζήτηση ανατροφοδότησης για αλλαγές, βελτιώσεις και τι σημαίνει κάθε απόφαση στην δημιουργία των κανόνων σε σχέση με τα πιθανά εκπαιδευτικά οφέλη ή αποτελέσματα.
Πιλοτικά εργαστήρια δεύτερου πρωτοτύπου
Δοκιμές της δεύτερης έκδοσης του εκπαιδευτικού εργαλείου και παρουσίαση της εκπαιδευτικής στρατηγικής γύρω από το τρόφιμο που προτείνει το "Φαινόμενο Καλοτρόφι". Ακολούθησε συζήτηση ανατροφοδότησης και αποτυπώθηκαν προτάσεις για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση και προώθηση των αποτελεσμάτων της έρευνας.
Πιλοτική εφαρμογή του επιτραπεζίου σε εκπαιδευτικό περιβάλλον
Πιλοτικό εργαστήριο και δοκιμή του επιτραπέζιου παιχνιδιού σε πραγματικές συνθήκες, με μαθητές/τριες 6ης Δημοτικού και 1ης Γυμνασίου από το 6ο Δημοτικό Ρέντη και το 11ο Γυμνάσιο Νίκαιας.
Από την Ημερίδα Δημοσιότητας στις 27 Φεβρουαρίου 2024 στο κτίριο της Ε.Ε.Τ.Α.Α.
